Η ιστορία του Εθνικού Κήπου ξεκινάει από το 1839
Ο Εθνικός Κήπος είναι ένα φιλόδοξο και πετυχημένο έργο της Βασίλισσας Αμαλίας, με την κατασκευή του να ξεκινά το 1839. Αποτελεί τον πρώτο διαμορφωμένο χώρο πρασίνου της Νεότερης Ελλάδας και συνδέεται άμεσα με την ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους και με την ανάπτυξη της Αθήνας σε μία σύγχρονη πρωτεύουσα.
Αρχικά, εκτεινόταν σε μικρή έκταση στη νότια πλευρά των ανακτόρων (σημερινή Βουλή) και σταδιακά άρχισε να μεγαλώνει με διαδοχικές επεκτάσεις και φυτεύσεις, έως το 1852 οπότε και έφτασε σε έκταση τα 158 στρέμματα.
Ο Κήπος ονομαζόταν αρχικά Βασιλικός λόγω της αποκλειστικής χρήσης του από τη βασιλική οικογένεια, όμως το 1927 μετονομάστηκε σε Εθνικός Κήπος και επιτράπηκε η πρόσβαση στο κοινό. Το ίδιο έτος ιδρύθηκε η Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών – Εθνικός Κήπος», υπό την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας, με πρώτο Πρόεδρο τον επιφανή Αθηναίο Π. Καλλιγά. Το 2004 ο Δήμος Αθηναίων ανέλαβε τη διαχείριση του Εθνικού Κήπου για τα επόμενα 95 χρόνια, ενώ το 2011 ο Κήπος χαρακτηρίστηκε επισήμως Ιστορικός Τόπος βάσει σχετικής απόφασης του Υπ.Πολιτισμού.
Ο Εθνικός Κήπος, με την πάροδο του χρόνου δεν έχει αλλοιωθεί ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά του. Η αίσθηση του φυσικού τοπίου, η παρουσία του πολύπλοκου ελικοειδούς δικτύου μονοπατιών, οι φυτικές ενότητες, η έντονη παρουσία του νερού, τα μικρού μεγέθους παρτέρια με ανθόφυτα ή χλοοτάπητες, είναι κυρίαρχα και συνιστούν μια όαση στο κέντρο της Αθήνας και πόλο έλξης μικρών και μεγάλων Ελλήνων και ξένων επισκεπτών.
Χρονολόγιο
1839 | Αρχή της ιστορία του Κήπου. Έναρξη δενδροφύτευσεων και δημιουργία του βασικού κηποτεχνικού σκελετού. |
1848-1852 | Ο Κήπος φτάνει με τρίτη επέκταση τα 150 στρέμματα. |
1850 | Μεγάλος παγετός καταστρέφει όλα σχεδόν τα εσπεριδοειδή και άλλα είδη φυτών. |
1852 | Ανακάλυψη του ρωμαϊκού μωσαϊκού δαπέδου στη βόρεια πλευρά του Εθνικού Κήπου. |
1860 | Ανακάλυψη αρχαίου υδραγωγείου. |
1868 | Εγκατάσταση στη βορειανατολική γωνία του Κήπου της Προεδρικής Φρουράς σε έκταση 4.5 στρεμμάτων. |
1923 | Λειτουργία του Κήπου ως Κρατικού Δημόσιου Κήπου, ο οποίος παραμένει ανοικτός για το κοινό από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου. |
1927 | Ίδρυση του ΝΠΔΔ «Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών – Εθνικός Κήπος», το οποίο εποπτεύεται από το Υπουργείο Γεωργίας. |
1927-1940 | Περίοδος ανάπτυξης και βελτίωσης του Εθνικού Κήπου. |
1941-1944 | Κατοχή. Σημαντικές φθορές και καταστροφές του Κήπου. |
1956 | Ο Κήπος αποκτά την προπολεμική του εμφάνιση. |
1984-1985 | Αρχίζει η λειτουργία Βοτανικού Μουσείου (σήμερα είναι κλειστό), Παιδικής Βιβλιοθήκης και καφενείου στον Κήπο. |
1997 | Ο Κήπος περνάει στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής. |
2004 | Ο Δήμος Αθηναίων αναλαμβάνει τη διαχείριση του Εθνικού Κήπου για 90 χρόνια. |
2011 | Ο Κήπος χαρακτηρίζεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, ως Ιστορικός Τόπος (ΦΕΚ49/23-03-2011). |